freudZapraszamy na sesję prowadzoną przez Zespół Ośrodka Psychoterapii i Myśli Psychoanalitycznej podczas poznańskiej I Krajowej Konferencji Psychologów Klinicznych (http://zpzipk.home.amu.edu.pl/), która odbędzie się 29 listopada 2014 w Poznazniu.
Program sesji:
PSYCHOTERAPIA PSYCHOANALITYCZNA WOBEC WSPÓŁCZESNYCH PROBLEMÓW KLINICZNYCH
prowadzenie: Anna Gąsiorowska-Krawczyk, Michał Mocek
Stefania Czerniecka-Tomkowiak
Ewolucja życia psychicznego pacjentki cierpiącej na zaburzenia jedzenia. Wybrane aspekty psychoterapii psychoanalitycznej pani A
Michał Mocek
„Bez ciebie mnie nie ma” – kilka uwag o odzyskiwaniu życia w psychoterapii psychoanalitycznej
Iwona Jóźwiak
„Syndrom dziecka zastępczego” – narodziny w sytuacji utraty – studium przypadku
Abstrakt: Referat przybliża koncepcję syndromu zastępczego dziecka (replacement child) z perspektywy psychoterapii psychoanalitycznej. W pracy opisana jest stopniowo rozwijająca się koncepcja obejmująca początkowo psychologiczną sytuację dziecka, które zostało poczęte, gdy przynajmniej jeden z rodziców świadomie myślał o tym, że dziecko ma zastąpić poprzednie dziecko, które umarło (Cain i Cain) a ostatecznie rozszerzona na sytuację każdego dziecka, którego poczęcie wiązało się z ukrytą lub świadomą chęcią zastąpienia dziecka martwego, upośledzonego, bądź oddanego do adopcji. Badania Penelope Turton i in. wskazują, że podobne problemy mogą występować również w relacjach matek i dzieci, w sytuacji, gdy dziecko narodziło się po poronieniu. To może wskazywać na szersze znaczenie omawianej problematyki, w związku z narastającą medykalizacją kwestii ciąży i porodu.
Anna Gąsiorowska-Krawczyk
Aspekt samobójczy w psychoterapii psychoanalitycznej młodego mężczyzny
Abstrakt: Tłem dla prezentowanego wystąpienia klinicznego jest sytuacja społeczna i gospodarcza ostatnich lat; z jednej strony wzrost ryzyka samobójstw, z drugiej narastające bezrobocie wśród młodych dorosłych. W Polsce liczba samobójstw systemtycznie wzrasta a problem ten dotyczy prawie sześciokrotnie częściej mężczyzn niż kobiet. Obecnie kończenie studiów i związane z tym wkraczanie w dorosłość, stało się jeszcze trudniejszym wyzwaniem dla młodych dorosłych. Referat pokazuje warsztat pracy psychoterapeuty psychoanalitycznego, spotykającego się z problematyką samobójstwa. W pracy odwołano się do klasycznej już koncepcji kontenerowania Wilfreda Biona oraz koncepcji pola analitycznego Antonino Ferro. Sytuację terapeutyczną traktuje się jako żywą obustronną wymianę myśli i uczuć pomiędzy pacjentem i terapeutą. Możliwość zmiany jest traktowana jako proces aktywny, wymagający zaangażowania dwóch osób. Zakłada się wówczas, że w pracy z aspektem samobójczym pacjenta identyfikacja projekcyjna stanowi środek pozbywania się morderczych treści lub środek umieszczania w obiekcie (a w sesji w terapeucie) tego, co należy przed nimi ochronić. Terapeuta współuczestniczy w doświadczeniu ogromnego niepokoju, jaki przeżywa pacjent i pozostaje pod jego wpływem. Pacjent potrzebuje doświadczyć tego jak terapeuta boryka się z bardzo konkretnymi uczuciami i fantazjami, które są w niego projektowane. To zmaganie może występować na poziomie somatycznym lub emocjonalnym, lecz zawsze wymaga tego, by terapeuta był w stanie je znieść i ostatecznie dostarczył pacjentowi innego doświadczenia. W referacie uznano, że w efekcie możliwości utrzymania postawy terapeutycznej i powtarzającego się doświadczenia kontenerowania przez terapeutę, w pacjencie z aspektem samobójczym rozwija się „wewnętrzny kontener”. Proponowany model rozumienia aspektu samobójczego oraz praca terapeutyczna w oparciu o kontenerowanie i analizowanie morderczych aspektów pacjenta, stanowi szansę na długoterminową pomoc dla młodych dorosłych zagrożonych samobójstwem.
Teresa Gałązka-Bazydło
Zastosowanie psychoterapii psychoanalitycznej w narcystycznych zaburzeniach osobowości – studium przypadku pacjenta w kryzysie wieku średniego
Abstrakt: Narcystyczne zaburzenia osobowości stanowią jedno z trudniejszych wyzwań spotykanych w psychiatrii, psychologii klinicznej i psychoterapii. Kryteria diagnostyczne zawarte w DSM-IV i ICD-10 uwzględniają utrwalony wzorzec poczucia własnej wielkości, potrzebę podziwu ze strony innych, brak odporności na krytykę, brak empatii, bezpodstawne domaganie się specjalnych uprawnień, zazdrość, wykorzystywanie innych do osiągnięcia własnych celów, postawę arogancji i wyniosłości. Tak specyficzny sposób przeżywania świata, umiłowanie siebie, utrudnia nawiązywanie bliskich relacji, w tym relacji terapeutycznej. Spory dotyczące koncepcji teoretycznych narcyzmu skoncentrowane są na modelu H. Kohuta i O. Kernberga. G. Gabbard wyróżnia dwa typy pacjentów narcystycznych: „niebaczny” i „nadwrażliwy”, a H. Rosenfeld – „gruboskórny” i „cienkoskórny”. Określenia dotyczą dominującego stylu interakcji w relacjach społecznych oraz w relacji przeniesieniowej z terapeutą. Specyfikę zjawisk w procesie psychoterapii, w tym zmieniającego się przeniesienia oraz możliwości naprawczych zilustruje opis terapii Pana A, który szukał leczenia na etapie kryzysu wieku średniego, kiedy kult młodości i omnipotencji jest trudny do utrzymania. Nawracająca depresja była dominującym objawem załamania narcystycznej struktury Pana A. Współczesna psychologia kliniczna stoi wobec wyzwania przekazywania rozumienia wpływu cywilizacji konsumpcyjnej na kształtowanie narcystycznej osobowości naszych czasów.